Samenwerking spoedplein: CWZ en HpA/BovenIJ delen hun ervaring

Steeds meer ziekenhuizen richten een spoedplein in, waarbij de SEH en de HAP worden geïntegreerd tot één acuut zorgloket voor de patiënt. Ook andere zorgaanbieders maken soms onderdeel uit van het spoedplein. Hoe richt je een spoedplein in? Welke mogelijkheden, kansen en obstakels zijn er? Ziekenhuizen én huisartsen-spoedposten gingen met elkaar in gesprek tijdens Kennisnet LIVE op 14 juni.

Het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen en het BovenIJ in Amsterdam-Noord in samenwerking met Huisartsenposten Amsterdam hebben al een integraal spoedplein. Zij deelden hun kennis en ervaring op de bijeenkomst die werd georganiseerd door de NVZ en InEen.

Hans Janssen, manager huisartsen-spoedpost in Nijmegen en Boxmeer, trapt af: “Het ideale spoedplein, volgens een vaste definitie, kan ik jullie niet geven. Het goede nieuws is: wij hebben wel een spoedplein. En de organisatie van de zorg in onze regio heeft ons heel erg geholpen om de samenwerking op het spoedplein nog verder uit te werken.”Hoe ziet het eruit in Nijmegen? Al sinds 2011 zitten huisartsen en de eerste hulp van het ziekenhuis op één spoedplein. De huisartsenbalie is via een gele lijn op de vloer verbonden met de SEH-balie. Ook de dienstapotheek, de tandartsenpost en de VVT zijn aanwezig. Later is de behoefte ontstaan om de huisartsenzorg en de spoedzorg nog verder te integreren. De ambities sluiten naadloos aan op de ambitie over zorgcoördinatie in het IZA.

Omslagpunt door corona
De coronacrisis heeft voor een omslag gezorgd. Janssen: “Dat was het moment dat we elkaar echt beter vonden, we hadden geen keus. Door samen een crisiscentrum in te richten, kon het ziekenhuis ons helpen, en omgekeerd. Deze samenwerking hebben we vast gehouden, voortgezet en bouwen deze nog steeds verder uit.”

“We hebben elkaar in de regio gewoon nodig. Daarom hebben we de samenwerking geformaliseerd binnen NOEL: Nijmegen Op Eén Lijn. In dit samenwerkingsverband zitten alle zorg- en welzijnspartijen in de regio Nijmegen: zorgorganisaties, opleidingen, gemeente en sociaal domein aan tafel. NOEL werkt met meerdere coördinatiegroepen, waarbinnen we de komende jaren samenwerken.”

Eén van de groepen gaat over acute zorg. Hierin werken de ziekenhuizen, ambulancedienst, GGZ, huisartsenpost en de VVT samen. Hierin zijn alle plannen samengevoegd om de acute zorg verder te optimaliseren. Janssen: “We hebben een grote transformatie-aanvraag gedaan om het Spoedplein Nijmegen door te ontwikkelen passend bij de kaders van het IZA en zorgcoördinatie. Daarnaast doen we veel kleinere projecten om de acute zorg te optimaliseren. De focus ligt op actie en het realiseren van onze plannen.”

Eén van de resultaten is dat het nu mogelijk is direct vanuit de HAP een röntgenfoto aan te vragen voor diagnostiek. De patiënt hoeft dan niet eerst te worden doorgestuurd naar het ziekenhuis, maar kan mét foto door naar vervolgzorg als dat nodig is.

Samenwerken achter één balie
Een ander project is het samenwerken achter één balie. Hiervoor is begin dit jaar een proef gestart. Laura Nijssen, clustermanager intensief en acuut van het CWZ, vertelt: “Uiteraard was er eerst koudwatervrees, maar vanaf het eerste moment dat de collega’s gezamenlijk achter de balie gingen werken, was er veel enthousiasme over de samenwerking. Door te doen, te ervaren en elkaar beter te leren kennen. Want wat doe jij achter de balie? Welke processen lopen er? Stap één is geloven dat we het met elkaar samen kunnen doen. Uiteraard zijn er ook nog vragen. Want wie doet dan de triage als je samenwerkt achter één balie?”

Nijssen: “De poortwachtersfunctie ligt nog steeds bij HAP. In Nijmegen zijn slechts 7% zelfverwijzers, dus dat aantal kunnen we goed afvangen. De verbinding tussen HAP en SEH zorgt dat we nog beter zicht hebben op de capaciteit. Wie komt er binnen, en hoe kunnen we deze mensen de beste zorg bieden? Voor het optimaliseren van de triage loopt ook een project, waarin we kijken hoe we dit proces het beste in kunnen richten zodat je voorkomt dat je dubbel trieert.”

Afspraken voor de governance binnen NOEL
Ook voor de governance zijn afspraken gemaakt. Op bestuursniveau is bestuurlijk overleg tussen alle partners van NOEL, en er is een directeur aangesteld voor de dagelijkse aansturing. Janssen: “Maar uiteindelijk gaat het vooral om doen wat hoort, en liever nog: doen wat nodig is. Dit start met kennismaken. Bij elkaar aan tafel zitten, koffie drinken, beelden en ideeën uitwisselen. Het zijn trajecten die veel tijd kosten. De uitdaging is: hoe krijg je het gedachtengoed dat we hebben voor elkaar? We vliegen het van onderaf aan, zonder teveel tijd kwijt te zijn aan plannen schrijven. Zo zijn we bezig om iedere dag stapjes te zetten.”

De geleerde lessen in Nijmegen? Janssen: “Begin met bij elkaar in de keuken te kijken en zorg dat de samenwerking een bewuste keuze is van de mensen van de werkvloer. Als je het ziet, snap je elkaar beter. Toon lef en begin bij de inhoud, dan volgen geld en verantwoordelijkheden later wel. En: heb je een goed idee? Ga zo snel mogelijk aan de slag om te kijken of het gaat lukken. Je moet innovatie faciliteren. Er zijn zoveel goede ideeën en potentie in de organisatie, maak daar gebruik van!”